Мушкат Чорны Массандра

Граф М.З. Варанцоў – "полумилорд, полукупец...". У 20-е гады XIX у. у Алупке паўстала буйную абшарніцкую гаспадарку графа М.З. Варанцова - з неперасягненым па ўдалым спалучэнні ангельскай і мусульманскай архітэктуры палацам, раскошным парком, шырокімі гаспадарчымі ўгоддзямі (цяпер Палацава-паркавы запаведнік "Воронцовский палац" - 72-23-72).

У лютым 1945 гады тут размяшчалася ангельская дэлегацыя на Ялцінскай канферэнцыі. Безумоўна, ёй было вельмі ўтульна сярод брытанскіх львоў і агульнага становішча асвечанай англаманіі, гэтак характэрнай для Міхася Сямёнавіча. Граф (пасля атрымалы тытул найяснейшага князя) Міхась Варанцоў быў сынам ангельскага пасланца Расеі ў Ангельшчыне і да 19 гадоў выхоўваўся тамака. Ён быў чалавекам еўрапейскіх густаў з каланіяльнымі замашкамі і неўтаймаванай смагай нажывы. Яго велізарныя капіталы і яснае разуменне таго, што іх трэба ўкладваць у развіццё перадавога, па лепшых еўрапейскіх узорах, гаспадаркі, не падмацоўваліся, аднак, ведамі мясцовых асаблівасцяў і апорай на мясцовыя тэхналогіі. Гадоўля авечак-мериносов на Тарханкуте ўспамінаюць зараз толькі як неспадзяванка, пасадкі дзясяткаў тысяч незвычайна дарагіх еўрапейскіх лоз скончыліся правалам. А увоз шматлікіх з іх без правільнага афармлення гатункаў прывёў да такой гатункавай блытаніны, што расцягнулася на сотню гадоў.

Але трэба прызнаць, што рабіў Варанцоў настолькі шмат, што сярод дзясяткаў прамашак былі і выдатныя поспехі. Напрыклад, да гэтых у скалістых берагоў Тарханкута на мысах Атлеша ловяць рыбу старадаўнім метадам кіпрскіх рыбакоў, якіх калісьці ў свае валадарствы запрасіў граф. Ды і вінныя скляпы, пабудаваныя па ім загаду ў Алупке і Алушце, выдатна працуюць і цяпер. Ну а галоўнае, яго строгія ўказанні для ўсіх пасяленцаў на поўдні Расеі выгадоўваць вінаград, а таксама тое, што ён шчодра плаціў гаспадарам дробных вінаграднікаў за матэрыялы, якія апрацоўваліся ў яго скляпах, прывялі да стварэння цэлай галіны прамысловага вінаробства. У 1840-х гадах налічалася ўжо 350 гаспадарак, а пляцы вінаграднікаў дасягнулі 3.5 тысяч гектараў. Па большай частцы вінаробства зводзілася да спроб капіяваць віны сваёй радзімы або модных еўрапейскіх гатункаў, прытым, што не было адпаведнасці не толькі глеб і кліматычных умоў, але і гатункаў лазы.

З-за гэтага ў Заходняй Еўропе доўга блукала цвёрдае перакананне, што ў Крыму знакамітыя еўрапейскія лозы "выраджаюцца". Падстава было толькі тое, што вандроўца Дюбуа дэ Монпере, спрабуючы ў розных крымскіх маёнтках "аналогі" французскіх, іспанскіх, нямецкіх або італьянскіх вінаў, знаходзіў у іх толькі зрэдку нешта якое нагадвае сапраўдныя Бардо, Херас, Йоганисбергер або Кьянти. Справа не толькі ў тым, што біркі з вінаградных высадкаў маглі ў дарозе блытацца. Замежныя гандляры, хутчэй за ўсё, малявалі іх прама на месцы продажу, калі хутчэй і даражэй можна было прадаць, скажам Рислинг з Нямеччыны, так няхай будзе, а ў іншым месцы гэтыя жа высадкі ішлі як Шардонэ з Францыі.

Досыць бессэнсоўным і бессістэмным было і запрашэнне замежных адмыслоўцаў, якое практыкаваў граф Варанцоў. Зрэшты, першыя няўдачы прымусілі яго звярнуцца і на пошукі мясцовых умельцев. Велізарная мячэць, доўгія гады якая служыла ўпрыгожваннем Алупки, была пабудаваная на яго гроша. Яна ясна казала аб тым, што ў выніку "полумилорд-полукупец" укараніўся ў крымскай зямлі і быў каханы народам.

Дарэчы, вядомую непахвальную эпіграму на Варанцова пакінуў Аляксандр Пушкін, з якім графу прыйшлося важдацца падчас вядомай паўднёвай спасылкі паэта. Злыя мовы сцвярджаюць, што акрамя некалькіх з'едлівых радкоў, несуцішны спявак вольнасці пакінуў у графскай сям'і і парачку дзетак – кучаравых і асмуглых. Так што талент мацней грошай. Часам. Пад гэтую гісторыю, мусіць, падыдзе

Мушкат Чорны Массандра

Выпрацоўваецца толькі ў саўгасах "Массандры". Арыгінальнае марачнае ликерное віно, атрымліваюць з каштоўнага гатунку вінаграда Мушкат чорны (Кальяба). Для падрыхтоўкі гэтага віна вінаград трымаюць на кустах для увяливания ягад і збіраюць пры цукрыстасці не ніжэй 30 %.  Віно цёмна-лалавага колеру з мяккімі пераліўкамі, як у каштоўнага  крышталя. Букет складаны, у ім адчуваюцца пікантныя тоны мушката, чарнасліву. Густ яркі і тонкі з лёгкім шакаладным адценнем. Віно чаруе аксаміцістасцю і запамінальным послевкусием. Тэрмін вытрымкі 2 гады ў дубовых бочках. Спірту: 13,0 % аб.  Цукроў: 24,0 г/100 куб.гл.  На Міжнародных конкурсах віно ўзнагароджана 3-мя залатымі і 1 срэбнай медалямі.   Віно выпрацоўваецца з 1913 гады.

Ігар Русанов